Ensefalit beyin dokusunun iltihabıdır. Ensefalit`in kesin nedeni çoğunlukla bilinmemektedir. Virüsler, bakteriler, mantarlar ve parazitler bu hastalığa neden olabilir. En sık olarak viral hastalıklar neden olur.

Birincil ensefalit olarak adlandırılan durumlarda etken girdiği yerde çoğalır. Enfeksiyon sonrası ve aşı sonrası ensefalitler olarak adlandırılan durumlarda ise etken vücuda girdikten sonra ensefalit oluşturur.

Belirtileri Nelerdir?

Bazen hafif grip benzeri belirtiler görülebilir. Bazen hiç belirti vermeyebilir.Bazen yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, kas veya eklem ağrıları, yorgunluk görülebilir. En önemli klinik bulgu bilinç durumundaki değişikliklerdir. Huzursuzluk, agresiflik, uyku hali, zihinsel karışıklık ve nöbet geçirmeye neden olabilir. Vücudun belirli bölgelerinde his kaybı, kas gücünde kayıp, çift görme, hayal görme, konuşma bozuklukları görülebilir. Ensefalit hastalığının gidişatı tam olarak kestirilemediği için tanı ve tedavinin zamanında yapılması oldukça önemlidir.

Ensefalit olma riskini artıran faktörler nelerdir?

Yaş: Genellikle, küçük çocuklar ve yaşlılar viral ensefalit türlerinin çoğuna karşı daha yüksek risk altındadırlar.

Zayıflamış bağışıklık sistemi: HIV / AIDS virüsü taşıyanlar, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullananlar veya başka nedenlerden dolayı bağışıklık sistemi zayıf düşen insanlar risk altındadır.

Coğrafi bölgeler: Sivrisinek kaynaklı veya kene kaynaklı virüsler özellikle bazı coğrafi bölgelerde daha yaygındır.

Mevsimler: Sivrisinek ve kene kaynaklı hastalıklar yazın ve sonbaharın ilk haftalarında daha yaygın olur. Bazı sıcak bölgelerde ise sivrisinekler yıl boyunca vardır.

Tanısı Nasıl Konur?

Lomber ponksiyon, yani halk arasında belden su almak olarak bilinen yöntemde alınan beyin omurilik sıvısının; basıncı, rengi, hücre sayısı, protein miktarı, şeker düzeyine bakılır. Beyin omurilik sıvısında kültür yöntemi ile mikrop üretilmesi, virüsun izole edilmesi gibi yöntemler uygulanır.

Kontrast madde verilerek yapılan beyin görüntülemelerinde beynin bazı bölgelerinde kontrast madde tutulumunu gözlenebilir.EEG denilen beyin dalgalarının bilgisayar yöntemi ile kaydedildiği durumlarda beyin dalgalarında yavaşlama ve bazı anormal beyin dalgası aktiviteleri görülebilir.

Bazen diğer tanı yöntemlerinin işe yaramadığı ve tanı konulması gereken ağır durumlarda beyin biyopsisi tanıya yardımcı olmak amaçlı yapılabilir.

Ensefalitin tedavisi nasıl yapılmaktadır?

Hafif vakalarda yatak istirahati, bol sıvı tüketimi ve baş ağrısı ve ateş şikâyetlerini hafifletmek için anti-enflamatuar ilaçlar kullanılır.

Daha ciddi Ensefalit durumları genellikle antiviral tedavi gerektirir. Ensefalit tedavisinde yaygın olarak kullanılan antiviral ilaçlar asiklovir ve ganciclovirdir.Şiddetli ensefaliti olan insanlar için hastanede destek tedavisi yapılması gereklidir.Beyin iltihapları içinde en iyi seyir kabakulağa bağlı beyin iltihabında, en yüksek ölüm nedeni ise herpes virüse bağlı beyin iltihabında görülür.