Kalori değerleri günümüzde hemen her yerde karşımıza çıkabiliyor. Bunu paketleri ürünlerin üzerinde, menülerde, akıllı telefon uygulamalarında olsun rahatlıkla görebiliyoruz. Sindirim sisteminde sindirilip kanda emilme gösteren bütün besinler vücuda enerji sağlar. Ancak her besinin sağladığı enerjinin de aynı miktarlarda olmadığı bir gerçektir. Örneğin; 1 gram karbonhidrat 4 kalori iken 1 gram yağ 9 kaloridir.
Vücuda gerekli enerjiyi sağlamak için kaloriye ihtiyaç olduğunu belirten Diyetisyen Rabia Gül Kepekçi şöyle konuştu, “İnsan vücudu için gereken üzerine enerji alımı kilo almaya yani şişmanlamaya neden olur. Aynı şekilde ihtiyacın altında kalması da zayıflamaya neden olur. Bu enerji dengesini iyi ayarlamak gerekir. Her kalorinin aynı olmadığı bilinmeli ve tüketilen gıdalar bu durum göz önüne alınarak değerlendirilmelidir. Sadece kalori kısıtlaması ile sağlıklı bir şekilde zayıflamak mümkün değildir. Örnek vermek gerekirse 200 kalorilik bir poğaça ile aynı kalorideki bir yoğurdu aynı değerlendirmek pek mümkün değildir.”
Her kaloriyi ayrı değerlendirin
Vücudun tüketilen besinlere karşı metabolik bir yanıt verdiği açıktır. Yağ ve karbonhidrat alımından sonra enerji harcamasındaki artış ortalama %6’lık bir derecedeyken, proteinin oluşturduğu enerji artışı ortalama %30 civarında seyreder. Teorik manada baktığımızda tüm yağ çeşitlerinin aynı kaloride olduğunu görebiliriz. Yani bunun anlamı gram başına 9 kalori olarak düşünebiliriz. Fakat Omega-3 barındıran ceviz kalbe dostken, aynı miktarda aynı kaloride hesapladığımız cips gibi besinler sağlığı tehdit etmekle kalmıyor şişmanlamaya da sebep oluyor.
Karbonhidrat içeren besinleri seçerken dikkat
Karbonhidratların da farklı çeşitleri olduğunu dile getiren Diyetisyen Rabia Gül Kepekçi farklı hızlarda sindirildiğinin de altını çiziyor. Basit şeker adı verdiğimiz nişasta ve glikoz hızlı şekilde sindirilmektedir. Bununla beraber kilo aldırmaya sebebiyet verebilir. Kompleks karbonhidrat içeren besinlerin içeriğinde bulunan çözülmeyen lifler ise bağırsak hareketlerini olumlu etkiler. Ve elbette zayıflamaya katkıda bulunur.
Zayıflamak veya kilo korumak isteyen kişiler için kalori sayarak beslenmenin çok yanlış olduğunu belirten Kepekçi bunun doğru bir yöntem olmadığını şu sözlerle aktarıyor, “Örnek vermek gerekirse belli miktarlarda pizza ve pırasa eşit kalori değerinde sayılabilir Fakat bununla beraber besin değerleri ve vücuda etkileri çok farklı olacaktır. 1 dilim pizza sizi yeteri kadar doyurmaz. Ama pırasa çok daha küçük porsiyonlarla doygunluk sağlarken içinde bulunan lifler daha kolay zayıflamada etkili olur. Pizzanın içeriğindeki maddeler bakalım; beyaz un, işlenmiş et ürünleri ve yağ. Bunların olumsuz etkileri ile sağlıklı bir sebze yemeğinin etkisini aynı tartıda değerlendiremezsiniz.”
Sağlıklı kilo vermek için her değeri göz önünde bulundurun
Sağlıklı kilo vermek isteyenlere de tavsiyelerde bulunan Diyetisyen Kepekçi öncelikle kalori sayımının bırakılması gerektiğini söylüyor. Yenilen yemeğin sadece kaç kalori olduğuna değil, ayrıca yağ, protein ve karbonhidrat içeriğine de dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. Çünkü yalnızca kalori sayarak zayıflamaya çalışırken yağ kitlesinde bir kayıp olmadığının da unutulmaması gerektiğini belirtiyor. Günümüzde kilo vermenin aslında belirli bir takım bilgileri edinerek doğru şekilde yapılmasının kolay olduğunu belirten Kepekçi bilinçsiz yapılacak diyetlerin zaman kaybı olacağını da sözlerine ekliyor.
