Unutkanlık dediğimiz durum hafızada depolanmış olan tecrübe ve bilgilerin geri çağrılmasında yaşanan güçlükler olarak tanımlanmaktadır. Bir beyinde ortalama elli milyar dolayında hücre yer almaktadır. Bu hücreler daima birbiri ile iletişim halindedir. İnsan yaşlanmaya başladığında beyinde de yaşlanma gerçekleşir ve hücre kaybı kendisini gösterir. Bunun sonucunda bilişsel fonksiyonlar da eskisi kadar güçlü olmaz. Fakat bilgi ve beceriler sürekli tekrarlandığında hafızada yer etmesi ve hatırlanması daha kolay olmaktadır. Aksi halde kullanılmayan ve güncellenmeyen bilgi bellekten silinip gider.

Akıllı telefon ve bilgisayar kullanırken mola vermeyi unutmayın

Unutkanlık dediğimiz durum şayet kişinin gündelik aktivitelerini, sosyal düzen ve performansını aksatmıyorsa büyük bir problem olarak karşılanmaz. Ancak bunlardan bir tanesinde bile aksama olursa problemler kendisini gösterir. Unutkanlık eskiden ilerleyen yaşla kendisini gösterirdi fakat günümüzde gençlerde de bu durum sıklıkla görülmektedir. Bunun en büyük sebebi ise akıllı telefon ve bilgisayarlarla harcanan fazla zaman.

Genç nüfustaki unutkanlığın sebepleri

Genç nüfusta oluşan unutkanlığın sebeplerini Uzm. Dr. İrem Yitmen şu şekilde sıralıyor:

• Bilgisayar ve akıllı telefon bağımlılığı,
• Yoğunluk, depresyon, anksiyete, kaygı ve stres
• Gereksiz bilgi kalabalığı
• Uyku düzeninde bozukluklar
• İhtiyaç duyulan B12-D3 vitamin ve folik asitteki eksiklikler
• Tiroit hormonlardaki bozukluklar
• Kafada meydana gelen travmalar
• Düzensiz bir hayat tarzı
• Yanlış beslenme alışkanlıkları ile çevresel toksik maddelere temas durumu

Unutkanlıkla birlikte öğrenme güçlüğü varsa muayene şart

Her unutkanlığın bunama anlamına gelmediğini belirten Dr. Yitmen, bunamadan şüphelenilmesi için unutkanlığın yanında dil fonksiyonları, kişilik değişimi, öğrenme, oryantasyon gibi diğer bilişsel fonksiyonlardan en az bir tanesinde daha bozukluğun olmasının gerektiğinin altını çiziyor. Bu bozukluklar şayet hastanın sosyal ve iş hayatını etkileyebilecek kadar şiddetliyse o zaman durum tehlikeli anlamına gelebilir. Böyle bir durumda ise uzman doktora başvurmak gerekiyor.

Alzheimer ile karıştırmamalı

Unutkanlığın nedenlerinin oldukça fazla olabildiğini söyleyen Dr. Yitmen “Genç yaşlarda meydana gelen unutkanlığın sebeplerinin tamamı ileri yaşlarda da unutkanlığa yol açabilmektedir. Fakat bu durum ileri yaşlarda görülen ve unutkanlığa yol açan Alzheimer, frontotemporal demans gibi bazı hastalıklar ile karıştırılmamalıdır. Bu gibi hastalıklar genç yaşlarda unutkanlığa neden olmaz.” şeklinde konuştu.

Sinsi ilerleyen hastalık: Unutkanlık

Unutkanlığın bazen sinsi başladığını ve erken dönemlerde hasta ve yakınları tarafından kolayca fark edilemeyebildiğini söyleyen Dr. Yitmen hastaların erken dönemde önce basit şeyler unutmaya başladıklarını ancak bu durumun pek dikkate alınmadığını dile getirdi. İlerleyen zamanlarda ise kişinin bilişsel fonksiyonlarda bozulma günlük yaşam aktivitelerini de bozmaya ya da performansını düşürmeye başladığının altını çizdi. Böyle bir durumda vaka önem kazanmakta ve o dönemlerde doktora gidilmektedir. Unutkanlık erken fark edilirse bu hastanın yararına olacaktır. Çünkü bir takım unutkanlıkların erken evrede tespit edilmesiyle tamamen tedavi mümkün hale gelmektedir. Hatta kişi basit şeyleri unuttuğunu fark ettiğinde check-up yaptırabilir ki bu da kişinin yararına olacaktır. Check-up ile normal bellek performans ölçümü yapılmış olmaktadır. Bu şekilde ileride oluşması muhtemel bellek bozukluklarına erken tanı imkanı sağlar.