Deri Prick Testi :

Atopi terimi ilk kez 1923 yılında Coca ve Cooke tarafından allerjik astma, allerjik rinit, allerjik konjunktivit ve atopik dermatit gelişimine bireysel yatkınlık olarak tanımlanmıştır. Hastalığın oluşumunda genetik ve çevresel faktörler suçlanmaktadır. Aile öyküsü bulunan çocuklarda atopi gelişme riski %25 iken, her iki ebeveyn de etkilenmişse risk %50'nin üzerindedir

Atopi gelişiminde genetik faktörler kadar çevresel faktörler de suçlanmaktadır. Endüstrileşmenin hızla gelişmesi çevresel allerjilerin artmasına neden olmuştur. Günümüzde toplumun %15-20'inde allerjik hastalıklar görülmektedir. Endüstriyel ülkelerde atopi prevelansı %20 olup, kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Genel olarak atopik dermatit bebeklik döneminde, allerjik rinit ve allerjik konjunktivit çocuk ve erken yetişkinlik döneminde, allerjik astma ise yetişkin dönemde daha yaygındır.

Atopik kişiler gıdalar, çimen veya ağaç polenleri, ev tozu akarları gibi sık karşılaşılan aeroallerjenlere karşı spesifik IgE antikoru üretirler. Atopide suçlanan allerjenler iç ve dış ortam allerjenleri olarak iki guruba ayrılır. İç ortam allerjenlerini ev tozu, kedi-köpek tüyü, hamam böceği ve mantar sporları oluştururken dış ortam allerjenleri arasında ağaç, çimen, hububat polenleri ve mantar sporları bulunur. Yaşamın erken dönemlerinde hayvan antijenlerine maruziyet, duyarlaşma riskini arttırmaktadır.

Neden Gereklidir?

En sık karşımıza çıkan allerjik hastalıklar olan saman nezlesi (mevsimsel alerji, alerjik rinit) özellikle çocuklardaki astım, infantil egzema, konjonktivit, ürtiker, serum hastalığı, ilaç allerjileri, besin reaksiyonları, allerjik atopik hastalıklardır. Atopik hastalığı olan kimselerde ortak özellik olarak, kişilerin %80'inden fazlasında çevredeki zararsız olan maddelere karşı aşırı duyarlılığın gelişmesi ve kalıtsal açıdan yatkınlık mevcuttur.

Allerjik hastalıkların tanısında, semptomların ortaya çıkışının çevreyle, mevsimlerle ilişkisi, klinik seyirlerinin gözden geçirilmesi, hastalığın atopik olup olmadığı konusunda ipucu vermektedir. Allerjik hastalıkların tümünün tedavisinde en önemli basamak allerjenden korunmadır. Eğer bu korunma mümkün değilse immunoterapi ile desensitizasyon önem taşır. Ancak bu konuda tam bir başarı sağlandığı söylenemez. Bu açıdan allerjenin saptanması önemlidir. Kliniğimizde allerjenin saptanmasına yönelik PRICK TEST yöntemi kullanılmaktadır.

Test Uygulaması

Prick test, en sık uygulanan allerji testidir. İlk olarak 1983 yılında Charles Harrison Blackley'in lolium italicum adı verilen çayır poleni ekstresini kendisine tatbik etmesiyle kullanılmıştır. Allerjenlerin saptanmasında oldukça hızlı, güvenli ve ucuz bir yöntemdir. Hastaya ağrı ya da acı vermez. Allerjik rinit (allerjik nezle), allerjik astım, ürtiker (kurdeşen ya da dabaz), gıda allerjisi, arı allerjisi gibi hastalıklarda uygulanır. Belirli bir allerjene karşı tip 1 hipersensitivite olup olmadığını araştırmak için kullanılır. Kullanılan allerjenler çevrede en sık görülen çimen ve ağaç polenleri, küfler, hayvan tüyleri, ev tozu ve gıdalarıdır.

Genellikle kolun iç kısmına yapılır. Allerjen içeren sıvı test materyali deriye damlatılır. Derinin en üst tabakasında küçük bir çizik oluşturularak allerjenin deriye sızması ve buradaki allerji hücreleri ile birleşmesi sağlanır. Bu uygulama lancet adı verilen steril ve tek kullanımlık ucu sivri materyallerle yapılır. Test uygulandıktan sonra 10-15 dakika beklenir ve takiben elde edilen deri cevapları değerlendirilir. Kliniğimizde, lanset yerine quick-test aplikatörleri kullanılmaktadır. Bu aplikatörlerle, aynı anda 8 farklı yere, toplamda 24 alana eşit miktarda antijen uygulanır ve test uygulayıcısından bağımsız olarak, standart sonuç elde etme imkanı elde edilir. Özellikle küçük çocuklarda zaman alıcı ve güç olabilen söz konusu uygulama, bu yöntem sayesinde daha ağrısız, kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilmektedir.

Test Değerlendirmesi

Test değerlendirmesinde (+) kontrol olarak histamin, (-) kontrol olarak serum fizyolojik uygulanır. Derideki reaksiyon histamine karşı 10 dakikada, allerjenlere karşı 15-20 dakikada zirveye ulaşır. (+) sonuç belirlenen antijenin hastanın öyküsüyle uyuşması önemlidir. Prick test sonuçları özellikle solunum yolu alerjilerinde, deri ve allerjik ekzamalardakine göre daha anlamlıdır. Atopik dermatitli hastalarda da %90'a varan (+) sonuç vermesi tanı kriterleri arasında yer almasına neden olur.

Yapılan birçok çalışmada en yüksek prick test pozitiflik oranının ev tozu akarlarına karşı olduğu saptanmıştır. İnhalanlara bağlı allerjinin yaşla beraber artış göstermesine rağmen gıda allerjisinin zamanla azaldığı bildirilmiştir. Deri prick testi atopinin işareti olarak pratikte sıklıkla kullanılan bir metottur. Prick test sayesinde kişinin duyarlı olduğu allerjenlerin saptanması, bu allerjenlerle temasın engellenmesi ve buna bağlı olarak medikal tedavinin daha başarılı sonuç vereceği düşünülür.

Bazı ilaçlar testin hatalı sonuçlar vermesine neden olur:

• Antihistaminler yani allerji tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Gribal enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Bazı öksürük şurupları
• Mide hastalıklarının tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar
• Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar.

Bu nedenle kullanmakta olduğunuz ilaçlar, test planlama aşamasında doktorunuz tarafından size sorulacaktır. Halen ya da yakın zamanda kullanmış olduğunuz tüm ilaçları doktorunuza bildiriniz. Allerji testi planlanıp randevunuz verildikten sonra, herhangi bir ilaç kullanmanız gerekirse, lütfen bu ilacın yapılacak olan testlere etkisinin olup olmadığını doktorunuza danışınız.