Pediatrik Cerrahide Sık Rastlanılan Bazı Hastalıklar :

• İNGUİNAL HERNİ, HİDROSEL, KORDON KİSTİ (KASIK FITIĞI)
• İNMEMİŞ TESTİS
• UMBLİKAL HERNİ (GÖBEK FITIĞI)
• HİPOSPADİAS (PEYGAMBER SÜNNETİ)
• SÜNNET

İNGUİNAL HERNİ (Kasık Fıtığı), HİDROSEL, KORDON KİSTİ

Çocuklarda inguinal herni (kasık fıtığı, fıtık) yetişkinlerdeki gibi zorlanma sonucu oluşmaz. Bebekler anne karnında gelişirken karın içini döşeyen zardan eldiven parmağı gibi bir çıkıntı kasık kanalından dışarı uzanır. 50 erkek, 250 kız çocuktan birisinde bu çıkıntı doğumdan sonra da açık kalarak kasık bölgesinde şişliğe yol açar. Eğer bu artığın karın içi ile ilişkisi dar ise karın içi sıvısı yavaş yavaş aşağı inerek içi sıvı dolu bir şişlik oluşturur. Bu durum hidrosel veya kordon kisti olarak anılan hastalıklara yol açar. İlgili artığın karın içi ile ilişkisi geniş ise, veya dar olan geçiş zamanla genişler ise karın içindeki barsaklar bu kesenin içine girerek inguinal herniye yol açarlar.

Çocuklarda inguinal herninin nedeni bir artık olduğu için kendiliğinden iyileşme olasılığı yoktur. Kordon kisti veya hidrosel biçimindeki artıklar ise er geç inguinal herniye dönüşürler. Hastalıkların tümünün tedavisinde ana ilke ilgili artığın çıkarılması ve karın içi ile ilişkisinin kapatılmasıdır. İnguinal hernilerde ameliyat en kısa sürede yapılarak, herninin boğulması olarak anılan, acil sorunun gelişmemesine çalışılır. Kordon kiste için ise, bebek yenidoğan ise 3 aylık olması beklenir.

Hidrosellerde ise, birlikte inguinal herni yok ise 1 yaşa dek beklenebilir. Anılan ameliyatların tümü çocuk hastaneye yatırılmadan, ameliyat sonrası bir kaç saat sonra eve gönderilerek yapılmaktadır. Çocuğunuzda kasıkta bir şişlik var ise ilgili hastalıklardan birisinin olabileceğini düşünerek, hekiminize başvurunuz. Eğer çocuğunuzun ağrısı ve kusması var, kasıktaki şişlik de sert ve bastırmak ile kaybolmuyor ise acil olarak hekime başvurunuz. İnguinal herniler ne yazık ki ilk fark edildiklerinde de boğularak acil sorunlar yaratabilirler...

İNMEMİŞ TESTİS

Erkek çocukların testisleri (yumurtalıkları) normalde skortumda (torbada) bulunur. Anne karnında cenin gelişir iken karın içinde oluşup, kasık kanalından geçip skrotuma inen testislerin skrotuma inememeleri inmemiş testis olarak anılır.

Eğer oğlunuzun testislerinin ikisini de skotumunda göremiyor iseniz, sıcak bir banyonun sonunda tekrar kontrol ediniz. İnmemiş testis ile en çok karışan olay testislerin kasıktaki bir kas nedeni ile kasık kanalına çekildiği retraltil testis (türkçe daha güzel adı ile utangaç testis) durumudur. Bu bir hastalık değildir ve çocuk büyüyünce kendiliğinden iyileşir. Utangaç testisler sıklıkla sıcak ortamlarda skrotuma inerek, kendilerini gösterirler.

Sıcak ortamda da testisler skrotuma inmiyor ise hekiminize başvurmanız uygun olacaktır. İnmemiş testiste korkulan sonuçlardan birisi testislerin sperm oluşturma yeteneğini yitirmesi, yani kısırlıktır. Kısırlık birden bire oluşmamakla birlikte, iki yaşından sonra tedavi edilmemiş testislerde oranı giderek yükselmektedir. Bu nedenle günümüzde ameliyatı çocuk 12-18 aylık iken önerilmektedir.

Eğer hekiminiz testisi kasık kanalında da bulamaz ise, karın içinde testis olup, olmadığı laparoskopi ile anlaşılabilir. ?Bıçaksız ameliyat? olarak tanınan laparoskopide karın içine küçük bir aygıt sokularak testise bakılmaktadır.

Anılan ameliyatların tümü çocuk hastaneye yatırılmadan, ameliyat sonrası bir kaç saat sonra eve gönderilerek yapılmaktadır.

UMBLİKAL HERNİ (Göbek fıtığı)

Anne karnındaki cenin göbekten çıkarak, anneye uzanan damarlar ile yaşamını sürdürür. Doğumdan bir süre sonra düşen göbek kordonu içinde yer alan bu damarların geçebilmesi için karın duvarında bir açıklık vardır. Bir çok yeni doğan bebekte bu açıklıktan karın içi organlar dışarı çıkarak, göbekte bir şişlik oluştururlar. Bu durum umblikal herni (göbek fıtığı) olarak anılır. Umblikal hernili bebeklerde ilk iki yaş içinde bir tedaviye gerek yoktur. Herni dışarıdaki şişlik zamanla büyüse bile, karın duvarının gelişimi ile büyük olasılıkla kendiliğinden iyileşir. Göbeğe bozuk para yapıştırmak veya göbek bağı bağlamak gibi yöntemler iyileşme olasılığını yükseltmediği için uygulanmamalıdır. İki yaşına gelen çocukta hala umblikal herni var ise hekime başvurulmalıdır.

HİPOSPADİAS (Peygamber Sünneti)

Erkek cinsel organı olan penis?in bir hastalığıdır. Sünnet derisinin eksikliği; idrar yapılan açıklığın normal yerine değil, daha geriye açılması söz konusudur. Peygamber sünneti de denilen bu durumun en korkulan yönü bazı çocuklarda penis cisminde de eğrilik bulunmasıdır.

Eğer çocuğunuzun penisinde bir şekil bozukluğu görürseniz, hekime başvurunuz. Yalnızca sünnet derisi eksik gibi dursa da, bir uzmanın görüşünü almadan çocuğunuzun sünnetini tamamlatmayınız. Günümüzde hipospadiasın biçimine göre değişik ameliyatlar yapılsa da, bu ameliyatların büyük çoğunluğu bebek altı aylık iken yapılabilmektedir. Hipospadias ameliyatları için 3-6 yaş arası psikolojik açıdan uygun olmadığı için, onarımın küçük yaşta yapılması ve cinsel organlarına yönelen çocuğun cinsel organ hastalığını anımsamaması yararlıdır.

SÜNNET

Penis derisinin uç bölümü tıp dilinde prepisyum olarak anılır. Bu derinin alınması ile penis ucunun açığa çıkarılması işlemi sünnet olarak anılır. Sünnet dini ve tıbbi nedenler ile gerçekleştirilir. İslam dini ve Musevilikte bilinen kanama diyatezi (kanın pıhtılaşma bozukluğu olan hastalar) olmayan erkek çocuklara sünnet uygulanır. Prepisyum ucu dar olan, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu geçiren, penis ucunda enfeksiyon gelişen erkek çocuklarda ise tıbbi olarak sünnet gereği vardır.

Uygun sünnet yaşı tartışılmaktadır. Musevilerin dinsel amaçlı sünneti bebek 1 haftalık iken yapılır. İslam dinin de ise dini açıdan belirli bir zaman belirtilmemiştir. Sağlık açısından çocuğun psikolojik olarak cinsel organlarına döndüğü 3-6 yaş arası sünnetten kaçınılmalıdır. Çocukta ciddi psikolojik yaralanma oluşturan bu yaşlardan önce veya sonra sünnet yapılabilir.

Vücutdan bir parçanın ayrılması ilkesinden yola çıkarak, cerrahi bir işlem olan sünnetin ameliyathane koşullarını sağlayan hastanelerde yapılması en uygunudur.