Vücudun savunmasında önemli rol oynayan ve özelikle çocukların sağlıkları üzerinde ciddi bir işlev yürütseler de bademcikler, bazen vücuda zarar verebiliyorlar. Konu ile ilgili örnek veren Op. Dr. Gökalp Dizdar, “Örnek vermek gerekirse sık geçirilen bademcik enfeksiyonlarında büyük etkisi olan Grup A Beta hemolitik streptokoklara karşı oluşan antikorlar kalp kapakçıklarında, böbreklerde ve eklemlerde hasara neden olabileceği gibi uyku apnesi dediğimiz uykuda solunum durmasına neden olabiliyorlar.” dedi. Peki böyle bir durumda bademciklerin alınması ne zaman gündeme gelebilir? Op. Dr. Gökalp Dizdar sizler için açıkladı.

Bu Şikayetlere Dikkat

Op. Dr. Gökalp Dizdar sık bademcik enfeksiyonu geçiren çocukların düzgün bir şekilde ilaç alması gerektiğinin altını çiziyor. Ancak geçirilen iltihabın nedenleri ve tedavi yöneliminin düzgün bir şekilde ortaya konmasından sonra bademciklerin alınması gerektiğinin altını çiziyor. Dr. Dizdar, bademcik alınması gerektiren durumları şu şekilde sıralıyor;

1. Şayet hastada üst solunum yolu, bademcik ve geniz eti büyüklüğü nedeniyle tıkanmışsa ve uyku apnesi dediğimiz uykuda solunum durması ile karşılaşılıyorsa,  
2. Bademcik ve çevresinde abse oluşumu görülüyorsa bademcik alınmasına gidilebilir. Kendisini tekrar eden bademcik abseleri göğüs boşluğuna kadar ilerleme gösterebiliyor ki bu da hayati tehlikeye neden olabiliyor.
3. Son 1 yıl içerisinde 7 sefer ya da son 2 yılda yıl başına 5’er defa veya 3 yılda yıl başına 3’er defa ateşli bademcik iltihaplanması ile karşı karşıya kalınmışsa bademciklerin alınması önerilir. Sık geçirilen bademcik iltihapları hayat kalitesini düşürmekle beraber böbrek ve eklemlerde beta mikrobuna bağlı olarak sorunlar ortaya çıkarabiliyor.
4. Şayet hastada kalp kapakçık sorunu varsa bademciklerin alınması önerilir. Sürekli iltihap durumu uzun vadede kalp dokularına zarar verebiliyor. Bunun sonunda hayati riskler oluşabiliyor.
5. Sık sık bademcik ve geniz eti iltihabına bağlı olarak orta kulak iltihabı yaşanıyorsa bademcik alınması uygun olabilir. Çünkü orta kulak iltihabı kronikleşerek kulak zarının delinmesine kadar gidebilir. Bu durumun önüne geçmek için bademcik ameliyatı önerilir.
6. Eğer bademcikler çocuğun beslenme ve solunumuna engel olacak düzeyde büyümüşse mutlaka alınmalıdır. Bu durum çocukta gelişim problemlerine, uyku sorunlarına neden olabiliyor ki bu da çocuğu sağlık açısından oldukça riskli bir duruma sokuyor.

Ameliyat İçin uygun Yaş Nedir?

Bademcik ameliyatı için en uygun yaşın ne olduğu bir diğer merak edilen hususlar arasında. Özel Meltem Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Gökalp Dizdar “Genel olarak KBB uzmanları arasında 4-5 yaş arasında, 20 kilo civarında yapılıyor. Bunlar standart koşullar. Fakat çocuk daha küçükse ve beklemek tehlikeli bir boyuta işaret ediyorsa mutlaka ameliyatı o yaşta yapmak gerekir. Çocuğun ameliyatta göreceği fayda önemlidir. O yüzden bu durumu göz önüne almak faydalı olacaktır.” dedi.

Ameliyat Sonrası Bağışıklık Sistemi Zayıflar Mı?

Toplumda bademcik ameliyatı sonrası çocuğun bağışıklık sisteminin zayıflayacağına dair asılsız bir inanış var. Op. Dr. Gökalp Dizdar bademcikler alınsa bile bademcik görevini yapacak vücutta pek çok savunma dokusunun olduğunu belirtiyor ve vücutta bir zayıflama olmayacağını altını çiziyor. Dr. Dizdar, “Pek çok doku olduğu için bağışıklık sisteminde bir çökme gerileme söz konusu değildir. Bununla beraber bademcik ameliyatı sonrası vücudun zayıfladığına dair bir bilimsel veri de bulunmamaktadır.” dedi.

Kanama Riskini Minimuma İndiren Yöntem

Bademcik ameliyatının nasıl yapıldığına dair bilgiler de veren Op. Dr. Gökalp Dizdar, ameliyatın soğuk bıçak, lazer ve elektrokoter gibi yöntemlerle yapılabildiğini aktardı. Dr. Dizdar günümüzde kullanılan son teknoloji olan “termal welding” yönteminin oldukça avantajlı olduğundan bahsederek, “Ameliyatta dokuyu çıkarırken cihaz sayesinde bademcikleri çevreleyen damarlar ısı yardımı ile mühürleniyor. Bu da ameliyat sırasında ve sonrasında kanama riskini en aza indiriyor. Ameliyat süresince kanama görülmediği için de normalde 30-40 dakikalık olan işlem süresi de azalmış oluyor. Çocuk daha az narkoz alıyor ve ameliyat sonrası ağrı çok daha az oluyor.” dedi.

Bazı durumlar dışında genel anestezi ile yapılan bademcik ameliyatı sonrasında hastanede kalmanın gerekli olmadığını söyleyen Dr. Dizdar birkaç saatlik gözlem sonrasında hastayı evine yolladıklarını belirtiyor.

Ameliyat Sonrası Beslenme

Artık bademcik ameliyatından sonra kanamaların çok az görüldüğünü kaydeden Op. Dr. Gökalp Dizdar yine de bu riski göze almayarak ameliyat sonrası süreçte 7 ila 10 günlük bir sürede yumuşak gıdalarla beslenmenin faydalı olacağını söylüyor. Yiyebileceği şeylerin bir listesini hastaya verdiklerini söyleyen Dr. Dizdar ameliyat sonrasında ağrı, sızı veya enfeksiyonların önüne geçmek için ise bir süre ilaç tedavisi uyguladıklarını dile getiriyor. Sözlerine şu bilgileri vererek devam ediyor, “Ameliyat sonrasında birinci gün ve birinci hafta sonrasında hasta kontrol muayenesinden geçiriliyor. Şayet verdiğimiz yemek listesine uyulursa, ilaçlar düzenli alınırsa, gerekli istirahat yapılırsa ve elbette aile gerekli özeni gösterirse çocuk 1 hafta içerisinde okul ve sosyal yaşantısına dönebiliyor.” dedi.