Vücut savunmasın önemli bir rolü olan boğazda küçük dilin iki yanında bulunan lenf dokuları bademcikler ağızdan gelebilecek mikroplar için ilk savunma duvarıdır. Ancak iltihaplanan bademciklerde kronik bir durum söz konusu ise alınmaları gerekebilir. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Özel Meltem Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Hamdi Kepekçi konuyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.

Özellikle çocukların sağlıklarında önemli bir görevi bulunan bademciklerin bazı durumlarda vücuda zarar verebilecekleri söyleyen Dr. Ahmet Hamdi Kepekçi sık geçirilen bademcik enfeksiyonlarında rol oynayan bakterilerden Grup A Beta hemolitik streptokoklara karşı oluşan antikorlar az bir ihtimal de olsa uyku apnesi yani uykuda solunumun aniden durmasına, böbrek ve eklemlerde hasara yol açabildikleri gibi kalp kapakçıklarına da ciddi bir şekilde zarar verebildiğini söyledi. Hangi durumlarda bademciklerin alınması gerektiğine dair açıklamalarda bulunan Dr. Kepekçi şunları dile getirdi:

“Öncelikle şikayetlerin ne olduğuna ve sıklığına bakılmalıdır. Sık bademcik enfeksiyonu geçiren çocukta ilaç alımı yapılıyor. Ancak kronikleşen durumlarda çocuğa bu ilaçlar fayda yerine zarar sağlıyor. Bu nedenle ilaçta bir yere kadar ısrarcı olmak gerekiyor.” dedi. Ayrıca Dr. Kepekçi ameliyatın gerektirdiği durumları şu şekilde sıralıyor:

Hangi Durumlarda Bademcikler Alınmalıdır?

• Bademcik ve geniz eti büyümesi nedeniyle üst solunum yolu tıkanmışsa ve bununla birlikte uyku apnesi dediğimiz uykuda kısa süreli solunum durması yaşanıyorsa,

• Bademciğin çevresinde abse oluşumu gözlemleniyorsa. Kendisini kronik olarak tekrarlayan bademcik abseleri boyun dokularına ve hatta göğüs boşluğuna kadar ilerleyerek hayati tehlikeye neden olabiliyor.

• Son bir yılda 7 veya son 2 yılda yıl başına 5 kez veya son 3 yılda yıl başına 3 defa ateşli bademcik iltihaplanması görülmüşse. Hasta sık bademcik iltihaplanması geçirdiği takdirde hayat kalitesi düşmektedir. Bununla beraber kalp, böbrek ve eklem bölgelerine ciddi zararlar verebiliyor.  
• Bademcik ve geniz eti iltihaplanması nedeniyle şayet orta kulak iltihaplanması ile karşılaşılıyorsa. Sık geçirilen orta kulak iltihapları kulakta ve kulak zarında ciddi hasarla yol açabiliyor. Bu durumun sonunda hasta kulak ameliyatına kadar gidebiliyor.

• Kalp kapakçık problemi varsa. Sürekli meydana gelen iltihaplı durumlar uzun vadede kalp dokularına ciddi hasarlar verebiliyor. Bunun sonucunda hayati tehlikeye varan kalp sağlık sorunları ortaya çıkabiliyor.

• Çocuğun solunum ve beslenmelerine olumsuz yönde yansıyacak kadar bademcikler büyümüşse. Bu durum çocukta gelişim geriliğine, uyku bozukluklarına sebep olmakla beraber hayat kalitesini ciddi biçimde düşürmektedir.

Bu gibi durumlar yaşanıyorsa bademciğin alınması öneriliyor.

Ameliyat İçin Doğru Yaş Nedir?

Bademcik ameliyatına dair merak edilen bir diğer konu ise bademcik ameliyatında doğru zamanın hangisi olduğudur. Konu ile ilgili konuşan Dr. Ahmet Hamdi Kepekçi, “Genellikle biz uzmanlar arasında doğru yaşın 4-5 olduğu, kilonun da 20 civarı olması gerektiği gibi resmi olmayan bir inanış vardır. Bunlar standart koşullardır. Fakat bu demek değildir ki daha küçük yaşlarda bu işlem yapılamaz. Şayet çocuğun sağlığını tehlikeye atacak kadar durum ciddileşmişse elbette bu ameliyat erken yaşlarda da yapılabilmektedir. Bademcik ameliyatında önemli olan çocuğun göreceği faydadır.” dedi.

Ameliyat Sonrası Bağışıklık Sistemi Zayıflar Mı?

Halk arasında yanlış bilinen bir durum ise bademciklerin alındıktan sonra çocuğun bağışıklık sisteminin çökeceği gibi bir inanıştır. Bu tamamen gerçek dışıdır. Dr. Kepekçi, bademciklerin vücudun savunmasında ciddi bir öneme sahip olduklarını ancak onlar olmadan da bu görevi yerine getirecek başka dokuların olduğunun altını çiziyor. Bunun tıbbi bir kanıtı bulunmadığını sözlerine ekleyen Dr. Kepekçi ayrıca bademcikler alındıktan sonra çocuğun üst solunum yolu hastalıklarında azalma gözlemlendiğini dile getiriyor.

Kanama Riski Termal Welding ile Minimuma İnmiş Durumda

Bademcik ameliyatının bıçak, lazer ve elektrokoter ile yapılabildiğini söyleyen Dr. Kepekçi son zamanlarda bir başka teknik olan “termal welding”i sıklıkla kullandıklarını ve bu tekniğin avantajlarının da oldukça fazla olduğunu söyledi. “Bu yöntemde doku çıkarılırken bademcik çevresindeki damarlar da ısı yarımıyla mühürlenmektedir. Bu da ameliyat sonrası kanama riskini en aza indirmektedir. 30-40 dakika sürecek bir operasyonu çok daha hızlı ve sağlıklı tamamlamamıza yardımcı oluyor. Kanamalar görülmediği gibi çocuk daha az narkoz alıyor ve ameliyat sonrası ağrı daha az oluyor.“ dedi. Genel anestezi altında yapılan ameliyat sonrasında çocuk 1-2 saat içerisinde taburcu olabiliyor.

İlk Hafta Beslenmeye Dikkat

Bademcik ameliyatından sonra günümüzde kanama çok az görülüyor. Ancak ne olur ne olmaz diyerekten çocuğun sağlığı açısından ameliyat sonrası bir hafta 10 günlük bir süreçte genellikle yumuşak gıdaların tercih edilmesi öneriliyor. Dr. Kepekçi, “Taburcu sonrası bir diyet listesi tarafımızdan hazırlanıyor. Şayet bu yemek listesi uygulanırsa iyileşme süreci de bir o kadar hızlı oluyor.” dedi.  Ameliyat sonrası sürece de değinen Dr. Kepekçi, “Ameliyat sonra ilk hafta muayene yapıyoruz. Verdiğimiz ilaçlar düzenli kullanıldıktan sonra ve yemeğe dikkat edildikten sonra çocuklar 1 haftada sosyal yaşamlarına ve okullarına dönebiliyorlar.” dedi.