Burunda et kavramı bazen karışıklığa yol açmaktadır. Değişik hastalıklar
burunda et var şeklinde hastaya anlatılabilir. Daha çok çocuklarda
görülen ve burnun arka kısmında, geniz adı verilen kısımda ki et
büyümesi bademcik ve geniz eti kısmında anlatılmıştır. Ayrıca herkeste
burun içinde konka adı verilen etler vardır. Her iki tarafta 3'er tane
bulunan bu etler burun içi yüzeyini arttırarak nemlendirme ve ısıtma
görevini sağlarlar. Konkaların büyümeside burunda et şeklinde hastaya
anlatılır. Diğer bir burunda et olarak tarif edilen hastalıkta nasal
poliptir. Nasal polip genellikle alerjik nedenlere bağlı olmak üzere
sinüs içinden buruna doğru et büyümesidir. Burun içindeki tümöral
büyümelerde hastaya burnunda et var şeklinde sunulabilir.Bu kısımda
burunda et büyümesi olarak anlatılacak olan önce konkaların büyümesi
sonra da nasal poliptir.
KONKA HİPERTROFİSİ
? Konka
Ne Demektir: Konkalar burun ile sinüslerin arasındaki duvarda yerleşen
ve her iki tarafta 3'er tane bulunan kemik ve bunu saran yumuşak dokudan
ibarettir. Alt, orta ve üst konka şeklinde isimlendirilirler. Burun
çevresindeki sinüslerin birçoğu alt ve orta konka arasındaki boşluğa
açılır.
? Konkalar Neden Büyür: Konkalar burnun normal
işleyişine göre bazen büyüyüp bazen küçülürler. Ancak burun tıkanıklığı
yapacak kadar büyümeleri genellikle alerjik veya iltihabi sebeplere
bağlı olarak gelişir. Bu tür büyüme genellikle alt konkada görülür. Orta
konkadaki büyümeler sıklıkla konka içinde hava kisti bulunmasına
bağlıdır. Eğer hastada bir tarafa doğru septum deviasyonu varsa diğer
taraftaki alt konkada büyüme görülebilir.? Ne Gibi Belirtiler
Yapar: Konka büyümesinin en önemli ve çoğu zaman tek şikayeti burun
tıkanıklığıdır. Bu tıkanıklık bir veya iki tarafta birden olabilir.
Hasta hangi tarafının üzerine yatarsa o tarafta daha fazla tıkanıklık
olur. Burun tıkanıklığı dışında horlama, geniz akıntısı, sinüzit veya
alerjiye bağlı şikayetler oluşabilir.? Muayenede Ne Görülür:
Burun muayenesinde özellikle alt konkalardaki büyüme farkedilir. Orta
konkadaki büyümeyi farketmek daha zordur. Beraberinde akıntı veya alerji
bulguları saptanabilir.
? Teşhis Nasıl Konur: Teşhis,
büyümenin gözle görülmesiyle konur. Ancak tüm konkaların boyutlarını
görmek, sinüzit olup olmadığını görmek, hava kistlerinin varlığını
belirlemek ve ameliyat düşünülüyorsa yapılacak işlemleri belirlemek için
bilgisayarlı tomografi çektirmek gerekir.
? Nasıl Tedavi
Edilir: Konkaların küçülmesi için başlangıçta ilaç tedavisi uygulanır.
Bu amaçla en çok kortizonlu burun spreylerinin etkili olduğu
görülmüştür. Bazen direk konkanın içine de injekte edilebilir. Alerjiye
bağlı konka büyümelerinde alerjinin tedavisi konkanın küçülmesini
sağlayabilir. Ancak sıklıkla ilaç tedavisi yeterli olmaz ve ameliyat
gerekir. Orta konkadaki hava kistleri ancak ameliyatla tedavi edilir.? Ameliyat Nasıl Yapılır: Konkaları küçültmek için şimdiye kadar birçok
ameliyat şekli tarif edilmiştir. Bunlar arasında konkanın yakılması
(koterizasyonu), konkanın dışa doğru kırılması sayılabilir. En etkili
yöntem konkanın tamamen ya da kısmen çıkarılmasıdır. Son zamanlarda
radyofrekans dalgaları da konka küçültmek için kullanılmaktadır.
Konkanın çıkarılması dışındaki ameliyatlarda, yeniden büyüme sık
görülür. Ameliyat hem genel hemde lokal anestezi ile yapılabilir.
Ameliyattan sonra genellikle burun içine tampon konur. Burun dışında
herhangi bir ameliyat izi olmaz.
? Ameliyatın Riskleri Nelerdir: Anestezi komplikasyonları dışında konkalar için uygulanan
ameliyatlarda en sık görülen problem kanamadır. Konkalar kanlanması çok
fazla olan organlar olduğu için bu durum bazen şiddetli olmaktadır.
Bunun dışında genel olarak güvenli ameliyatlardır.? Ameliyattan Sonra Nelere Dikkat Etmeliyim: Ameliyattan sonra hasta için
genellikle pek problem olmaz. Tamponlardan dolayı biraz baş ağrısı ve
huzursuzluk olabilir. Tamponlar çıktıktan sonra burun içinde kabuklanma
olabilir. Doktorunuz bunları kendi belirleyeceği periyotlarda, uygun
şekilde temizleyecektir.
NASAL POLİP
? Nasal Polip
Nedir: Nasal Polip sinüslerden kaynaklanan ve burun içine doğru büyüyen
etlerdir. Konka büyümesinden farkı, normalde burun içinde olmayan etler
olmasıdır. Konka büyümesine göre daha fazla burun tıkanıklığı yaparlar
ve büyümeye daha fazla meyillidirler. Bazen burun ucundan dışarı veya
genizden boğaza doğru sarkabilirler.? Nasal Polip Neden Oluşur: Nasal polip oluşmasının en önemli sebebi alerjilerdir. Ancak bazen
kronik sinüzite bağlı olarak ta gelişebilir. Sinüs içini döşeyen mukoza
alerji veya iltihaba bağlı olarak şişer ve sinüslerin ağzından çıkıp
burun içine doğru büyür. Nasal polip genellikle her iki tarafta birden
oluşur.
? Ne Gibi Belirtiler Yaparlar: Nasal poliplerin en
önemli belirtisi burun tıkanıklığıdır. Bunu dışında horlama, ses tonunda
bozulma, burun akıntısı, baş ağrısı ve alerji ya da sinüzitin diğer
belirtileri görülebilir.? Muayenede Ne Görülür: Burun
Muayenesinde her iki tarafta ya da tek tarafta soluk renkli, ödemli ve
burnu tıkayan bir kitle görülür. Etrafında akıntı görülebilir.? Teşhis Nasıl Konur: Teşhis burunda etin görülmesiyle konur ancak
yaygınlığını görmek için mutlaka bilgisayarlı tomografi çekilmesi
gerekmektedir.? Nasıl Tedavi Edilir: Çok küçük polipler bazen
kortizonlu sprey ya da tabletlerle küçülsede tedavi büyük oranda
ameliyatla yapılır. Ameliyat öncesi bir süre ilaç tedavisi verilmelidir.
Bu ameliyatı daha kolay hale getirir.
? Ameliyat Nasıl Yapılır: Nasal polip için yapılan ameliyatlar son yıllarda endoskopik
yöntemle(görüntülü yöntem) yapılır. Nasal polip sinüsler içinde de
bulunduğu için ilgili sinüsünde tedavisi gerekir. Endoskopik yöntemde,
ışık kaynağı, kamera ve monitör kullanılarak burun içinden girilir ve
burun içi ile sinüslerdeki polip temizlenir. Burnun yan tarafındaki
maksiller sinüse girmek için bazen dudak altından girilmesi gerekebilir.
Ameliyat hem lokal hem de genel anestezi ile yapılabilir. Polip
temizlendikten sonra sinüslerin burun içine açılım yerlerinin normale
dönmesi sağlanmaya çalışılır.? Ameliyatın Ne Gibi
Komplikasyonları Vardır: Anestezi komplikasyonları dışında endoskopik
ameliyatta en sık görülen problem kanamadır. Bu bazen cerrahın
çalışmasını engelleyecek kadar şiddetli olur ve ameliyatta asıl amaç
kanamayı durdurmak haline gelmektedir. Bunun dışında burun ve sinüslerin
çevresinde önemli organlar bulunduğu için ciddi komplikasyonlar
gelişebilir. Bunlar arasında göz çukuru içine girilerek göz küresi ve
sinirinin zedelenmesi, beyin zarının delinerek beyin sıvısının burun
içine akması, beyine giden büyük damarların yaralanması, beyin absesi
gibi ciddi problemlerin yanı sıra bazı küçük ve daha sonra tedavi
edilebilen komplikasyonlar da vardır
? Ameliyattan Sonra Nelere
Dikket Etmeliyim: Endoskopik yöntemle yapılan ameliyattan sonra en
önemli konu pansumanların uygun yapılmasıdır. Polip ameliyatında
pansuman burun içinin uygun şekilde temizlenmesi anlamına gelir. Bunun
için başlangıçta birkaç günde bir daha sonra daha seyrek olarak
doktorunuza gitmeniz gerekecektir. Kaç günde bir temizlenmesi gerektiği
ameliyatın seyrine ve doktorun tercihine göre değişir. Doktorunuz her
pansumandan sonra bir sonraki görüşme zamanını söyleyecektir. Hasta
kendisi burun içini serum fizyolojikle yıkayarak yapışma ve
birikintileri önlemeye çalışabilir.