Çocuklarda hangi durumlar kendisini gösterirse bademcikler alınmalıdır? Özel Meltem Hastanesi Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Gökalp Dizdar hangi hallerde bademcikleri alınma yoluna gidilmesi gerektiğini anlattı.

Sık bademcik enfeksiyonu geçiren çocuklarda ilaç tedavisi uygulandığını belirten Op. Dr. Gökalp Dizdar, geçirilen iltihapların nedeni ve sıklığı ile iyi bir araştırma yapılmasının gerektiğini ve duruma göre bademciklerin alınması gerekebileceğini söyledi.

Dr. Dizdar, bademciklerin alınması gereken durumları şu şekilde sıraladı:

• Bademcik ve geniz eti büyümesi nedeniyle üst solunum yolu tıkanmış ve buna bağlı olarak uykuda kısa süreli tıkanma (uyku apnesi) durumu meydana geliyorsa
• Son bir senede 7, son 2 senede yıl başına 5 ya da son 3 yılda yıl başına 3 defa ateşli iltihaplanma meydana gelmişse. Çocukta meydana gelen sık iltihaplanma hem çocuğun yaşam kalitesini düşürüyor hem de beta mikrobuna bağlı kalp, böbrek ve eklem problemlerine kapı açıyor.
• Bademcik çevresinde abse oluşmuş ise. Kendisini tekrar eden bademcik abseler, boyun dokularına hatta göğüs boşluğuna kadar ilerleyebilmektedirler. Bu da hayatı riske atan durumlardan birisidir.
• Geniz eti ve bademcik iltihaplanmasına karşın sık sık orta kulak iltihabı geçilmişse. Sık geçirilen orta kulak iltihapları kulak zarının delinmesine, duyu kaybına neden olabilmektedir. Bunun sonucunda kulak ameliyatına giden bir süreç başlar ki bu da oldukça sancılı bir süreç olacaktır.
• Kalp kapakçık sorunu ile karşılaşılıyorsa. Sürekli iltihap durumları kalp kapakçık dokularına zarar vermektedir. Ve neticesinde hayatı tehlikeye sokacak kalp problemleri ile karşı karşıya kalınabiliyor.
• Bademcikler çocukların soluk almasına ya da beslenmesine engel olacak kadar büyümüşlerse. Çocukta buna bağlı olarak uyku bozuklukları ve gelişim geriliği gözlemlenir.

Ameliyat İçin 4-5 Yaşı Beklemek Şart Mıdır?

Bademcik ameliyatında yaşa da dikkat çeken Op. Dr. Gökalp Dizdar, “Aileler bu ameliyat için doğru yaşı merak ediyorlar. Biz uzman doktorlar genellikle 4-5 yaş ve 20 kilo olması gibi yazılı olmayan bir kuralı optimal seviyede uyguluyoruz. Ancak bu elbette ki standart olan. İlla böyle olacak diye bir kural yok. Fakat çocuğun sağlığını tehdit eden bir durum oluşmuşsa daha küçük yaşta da bu ameliyatı yapabiliyoruz. Bu süre zarfında bekleyip çocuğun sağlığını daha da tehlikeye atmaya gerek yok. Buradaki noktamız çocuğun ameliyattan göreceği fayda olmalıdır. Bademcik ameliyatında çocuğun sağlığı göz önğne alınarak işlem yapılmalıdır.” dedi.

Bağışıklık Sisteminde Zayıflama Olmuyor

Bademcikler alındıktan sonra bağışıklık sisteminin zayıflayıp zayıflamadığına dair de konuşan Op. Dr. Gökalp Dizdar, “Bazı aileler arasında bademcik alındıktan sonra çocuğun bağışıklık sisteminin çöktüğü ve sık hasta olabileceğine dair bir inanış var. Bu doğru bir bilgi değil. Bademciklerin alınması çocuğun hastalıklara karşı olan direncini düşürmez. Bademcikler gibi vücutta görev yapan pek çok doku vardır. Bademcikler alındığı takdirde evreye o dokular girmektedir ve dışarıdan gelebilecek mikroplara karşı savaşmaktadırlar. İltihaplı bademcik çocuğa yarardan çok zarar sağlar. Zaten 4 yaşından sonra hasar görmüş bademciklerin vücudu koruma adına pek bir işlevi kalmaz. Bu çocuğa yük olmaktan başka bir şey olmayacaktır. O nedenle alınması en uygunudur. Ayrıca bağışıklık sisteminin bademcikler alındıktan sonra gerilediğine dair herhangi tıbbi ve kanıtlanabilir bir veri bulunmamaktadır.” dedi.

Kanama Riski Termal Welding Yöntemi İle Minimuma İniyor

Bademcik ameliyatını soğuk bıçak, lazer ve elektrokoter gibi tekniklerle yapabildiklerini kaydeden Op. Dr. Gökalp Dizdar, “Ancak günümüzde yaygın olan ve kanamayı minimuma indirdiği için Termal Welding yöntemini de kullanıyoruz. Termal Welding cihazı dokuyu çıkarırken aynı zamanda bademcikleri çevreleyen damarları da ısı yardımıyla mühürlüyor. Bu şekilde kanama riski de en aza inmiş oluyor. Bu sayede ameliyat süreleri de oldukça kısalıyor. Bu şekilde çocuk daha az narkoz alıyor ve ameliyat sonrası ağrı daha aza inmiş oluyor.” dedi.

Genel anestezi ile yapılan bu ameliyattan sonra hastanede yatışın gerekli olmadığını belirten Op. Dr. Dizdar birkaç saatlik gözlemden sonra çocuğun aynı gün evine giderek yaşantısına dönebileceğini söylüyor.

İlk Hafta Diyete Dikkat Edilmeli

Her ne kadar günümüzde bademcik ameliyatı sonrası kanamaların çok az görüldüğü tespit edilse de bu riskin önüne geçmek adına Op. Dr. Dizdar ameliyat sonrası doktorun vereceği diyet listesine uyulmasının iyi olacağını söylüyor. 7 ila 10 günlük süre zarfında daha çok yumuşak gıdaların alınması gerektiğini belirten Dr. Dizdar ameliyat sonrası ağrıları engellemek için de ilaçların aksatılmaması gerektiğinin altını çiziyor. “Ameliyat sonrası ilk gün ve birinci haftada muayeneler yapılır. Gerekli ilaçlar alınıp yemek listesine de dikkat edildiği takdirde çocuk iyi bir istirahat sonrasında okuluna ve sosyal hayatına hızla dönebilir.” dedi.