Histeroskopi genellikle kısırlık, tekrarlanan düşük problemleri, rahim içi patolojilerinin araştırılmasında kullanılan bir tanı aracıdır. Histeroskopi de rahim içine soğuk ışık kaynağı olan bir optik yardımıyla sıvı ile doldurularak rahim içi tabakasını görüntülemesi ve küçük aletlerle yapılan girişim işlemidir.
Genellikle bölgesel anestezi ya da genel anestezi altında rahimin genişletilmesi ile içerisine su doldurularak ince bir teleskopa benzeyen histeroskop yardımı ile rahim içine iletir. Bu sayede rahim tabakası incelenir. Histeroskopi tanı amaçlı kullanılabileceği gibi tedavi amaçlıda kullanılabilmektedir.
Laparoskopi de olduğu gibi histeroskopi de kendi içinde ikiye ayrılmaktadır.
- Tanısal Histeroskopi (Ofis Histeroskopi )
- Cerrahi (Operatif) Histeroskopi
1.Tanısal Histeroskopi (Ofis Histeroskopi )
Tanısal histeroskopi halk arasında ofis histeroskopi olarak bilinmektedir rahimin içini incelemek ve izlemek için kullanılan bir yöntemdir. Muayene sırasında hastaya uygulanabildiği için ofis histeroskopi adını almıştır. Ofis histeroskopi de laparoskopi gibi ışıklı-optikli teleskop sistemini kullanmaktadır; fakat bu teleskopun çapı daha incedir. Tanısal amaçlı kullanılan histeroskop 5 mm çapındadır. Rahim ağzına genişletme işlemi yapılmadan önce hasta jinekolojik bir pozisyona alınır ve böylece rahimin genişletilmesi daha da kolay bir hale gelir.
Rahim ağzından histeroskop kullanarak CO2 ya da özel sıvılar verilerek rahim içine girilir. Böylece rahim duvarının bir birinden ayrılması sağlanır. Genişletme yapılan rahimde bu sayede histeroskopi ile direkt olarak incelenme sağlanır. Ofis histeroskopi de genelde anesteziye ihtiyaç olmaz ya da bölgesel anestezi ile hastaneye yatma gerektirmeden uygulanabilen bir yöntemdir. Rahim içinin daha kolay incelenebilmesi için genellikle adet kanamasının bitiminden birkaç gün sonra uygulanması önerilmektedir. Ofis histeroskopiyle rahim içindeki polip, miyom, yapışıklıklar gibi patolojileri direkt olarak görmek mümkün olmaktadır. Tanı konularak gerekirse tedavi için uygun hazırlıklara başlanacaktır.
Cerrahi (Operatif)Histeroskopi Nasıl Uygulanır?
Tanısal histeroskopi sırasında saptanan anormal durumlar cerrahi histeroskopi yöntemi ile tedavi edilebilmektedir. Özelikle de rahim içinde bulunan polipler, septum, yapışıklıklar ve rahim içinde görülen miyomlar cerrahi yöntemler ile giderilebilir.
Histeroskop' un içindeki kanallar operasyonda kullanılacak makas, yakalama forsepsi, biyopsi forsepsi, lazer fiberi ve elektro-cerrahi araçlarının geçmesine izin verecek şekilde tasarlanmıştır. Rahim içinde görülen yapışıklıklar, miyomlar ve polipler uzaklaştırılabilir. Doğuştan gelen bir anormallik olan ve rahimi ikiye tamamen ya da kısmen bölen oluşum histeroskopik olarak düzeltilebilir.
Operatif girişimin sonrasında rahim duvarlarının birbirine yapışmasını engellemek için rahim içine spiral ya da ince bir idrar sondası yerleştirilebilir. Antibiyotik ve hormonal ilaçlar iltihaplanmayı önlemek ve rahim iç zarının iyileşmesini hızlandırmak için kullanılabilirler.Tıp dilinde endometrial ablasyon olarak bilinen rahim iç zarının tahrip edilmesi prensibine dayanan histeroskopik operasyon, rahimde olan aşırı kanamaların tedavisinde, rahmin alınmasının (histerektomi) uygun olmadığı durumlarda uygulanabilir.
Ayrıca rahim içi spirallerin bulunması ve çıkarılmasında da histeroskopi oldukça yararlı bir yöntemdir.
Histeroskopi' nin Riskleri Nelerdir?
Tanısal histeroskopi de nadiren istenmeyen durumlar görülür ve nadiren hayatı tehdit edicidir.
Histeroskopi sırasında rahmin delinmesi istenmeyen durumlardan birisidir. Fakat oluşan bu delikler genellikle başka bir cerrahi girişime ihtiyaç olmadan kendi kendine iyileşir.
Operatif histeroskopi yapılacağı zaman sıklıkla aynı anda rahmin dış yapısını da görmek için laparoskopi de uygulanır. Cerrahi histeroskopi de 1 - 2 / 100 oranında istenilmeyen durum(komplikasyon) meydana gelir. Cerrahi işlem sırasında nadir olarak görülse de en sık görüleni de yine rahim delinmesidir. Diğer bazı istenmeyen durumlar da rahmi genişletmede kullanılan sıvılara bağlı olarak oluşmaktadır.
Ciddi alerjik reaksiyonlar, vücut ısısında düşme, pıhtılaşma problemleri, solunum güçlüğü, akciğerde sıvı birikimi oluşan komplikasyonlar bunlar arasındadır. Cerrahi histeroskopi işlemi sırasında ise karın içi organlar nadiren yaralanabilir ve kanama meydana gelebilir. Ciddi ve hayatı tehdit edebilen istenmeyen durum olmasına rağmen nadir görülürler.
Histeroskopi Sonrası Bakım
Histeroskopi sonrasında histeroskopi' yi takip eden bir kaç günde bir miktar vajinal akıntı ve kramplar hissedilmesi normaldir. Bunun ağrıların giderilmesi için basit ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Kesinlikle cinsel ilişkiden birkaç gün kaçınılmalıdır ya da en uzun bir sonraki âdete kadar ara verilmelidir. Genellikle bir iki gün içerisinde normal aktivitelere dönülebilir. Sonda yerleştirilmişse kısa sürede çıkarılır. Hormonal tedavinin cerrahi işlem sonrası birkaç ay boyunca uygulanması gerekebilir.
Histeroskopik işlemde kullanılan aletler (Histeroskop)
Kısırlık (infertilite) tedavisi gören bazı kadınlarda bazen cerrahi histeroskopi ile aynı seansta Cerrahi (Operatif) ve ya Ofis (Diagnostik) Laparoskopi ameliyatları da yapılabilmektedir.
